دیگر پژوهشگران

به قلم دکتر علیرضا شاپور شهبازی (درگذشت: ۱۳۸۵ش) در سال ۱۹۵۰ مولانا ابوالکلام آزاد کوشید تا ثابت کند که این انسان بالدار، نشان دهنده ی ذوالقرنین ـ که به عقیده ی او همان کورش بزرگ بوده است ـ می باشد. از آنجا که فرضیه ی وی، با همه ی محبوبیتی که یافته، از پشتیبانی مآخذ تاریخی و باستان شناسی یکسره بی بهره است، ناچاریم در اینجا از مرحله بیرون افتیم و گفتگویی دیگر پیش آوریم… باید …

دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان استاد دانشگاه آکسفورد در مصاحبه با رادیو فرانسه از کتابسوزی در ایران به دست مسلمانان سخن می گوید: مهر ۱۴۰۲

به قلم پلوتارک (درگذشت: حدود ۱۲۰ م) و احمد کسروی (درگذشت: ۱۳۲۴ ش) فرستنده: فرشید شرفی پلوتارک می نویسد: «مردم آسیا به ویژه ایرانیان غیرت زنان را سخت نگه می دارند، نه تنها همسرهای خود بلکه کنیزکان زرخرید با برگزیدگان را نیز می پایند و چنان نگاهشان می دارند که همیشه باید درون خانه باشند و از در بیرون نیایند و هرگاه سفر بکنند آنان را در چادرهای دربسته که از هر سوی آنان را فرا می …

به قلم دکتر کتایون مزداپور فرستنده: حامد شادفر به عقیده مری بویس کوروش به عنوان نخستین شاه هخامنشی پیرو کیش زرتشت بوده است. او در تأیید این نظریه، به وجود سه آتشدان درمحوطه کاخ کوروش در پاسارگاد اشاره می کند. وی از آنجا که آتش از مهم ترین عناصر تشکیل دهنده آیینهای کیش زردشتی است، آن را دلیل بر زردشتی بودن کوروش می داند. دلیل دیگرش این است که به نوشته نویسندگان یونانی کوروش یکی از …

به قلم یاغش کاظمی دوست گرامی یاغش کاظمی تاکنون چند کتاب و مقاله در مورد آتشگاه ها نگاشته است. وی طی ایمیلی به اینجانب تفاوت «آتشکده» و «آتشگاه» را اینگونه بیان کرده است: «آتشکده، معمولاً به ساختمان های معظمی اطلاق می شود که مانندِ نمونه های “تخت سلیمان” در آذربایجان یا “کوه خواجه” در سیستان، دارای اتاقهایِ  “نگهداریِ آتش”، “یزشن گاه”، منزلگاه موبدان، اتاقِ نگهداری ِ نذورات، حیاطی برای برگزاری جشنهای آیینی با مشارکت مردم، و  …

به قلم محمدمهدی ملایری (درگذشت: ۱۳۸۱ ش) طبری بر پایه روایاتی که در دست داشته آغاز آشنائی ایرانیان یمن را با نهضت اسلامی و پیغمبر اسلام، در سال هفتم هجری و آن را هم به مناسبت نامه ای  دانسته که خسرو پرویز به کارگزار خود در یمن، یعنی باذان، نوشته و در آن به او دستور داده که دو نفر به مدینه بفرستد تا شخصی را که در آنجا به دعوی پیغمبری برخاسته به مدائن اعزام …

به قلم دکتر محمد جواد مشکور (درگذشت ۱۳۷۴ش) فرستنده: فرشید شرفی باری انحطاط دو دولت ایران و روم که در این زمان به منتهای خود رسیده بود کار حمله و مهاجرت عرب ها را آسان کرد. عدم ثبات اوضاع و تعصب شدید موبدان، بی عدالتی و ظلم بی حد بزرگان و دولتیان بر مردم، و تحمیل مالیات ها و عوارض گزاف بر رعیت، پیدا شدن بحران های اقتصادی بر اثر جنگ های طولانی ایران و روم …

به قلم جلال الدین آشتیانی (درگذشت: ۱۳۹۴ ش) «اصولا کانُن زرتشتی (canon = مجموعه رسائل و مدارکی که اصول و شرایع یک دین را تشریح می کند) بر پایه ی اساطیر و خرافاتی که در بین فرقه های مختلف کلیساهای بسیار پراکنده و ناهماهنگ اوایل سلطنت ساسانیان رایج بود، شکل گرفت و اطلاعات قابل اعتمادی که بر مبنای تاریخ و حوادث واقعی بنا شده باشد به هیچ وجه در دسترس نبود. جامعه ی کلیسای زرتشتی نیز …

به قلم دکتر سعید عریان «اگرچه گفته می شود که در دین مزدیسنا اجتماع چند زن در یک زمان یا چندهمسری منع شده و چند همسری دارای مشروعیت نیست اما به نظر می رسد که در دوره ی ساسانی اصل تعدد زوجات امری مهم و قابل تامل به شمار می رفت و تعداد زنان با امکانات معیشتی مرد ارتباط مستقیم داشته است». منبع: مادیان هزار دادستان، ترجمه: سعید عریان، ص ۱۰۴ مادیان هزار دادستان ص ۱۰۴ فروردین …

به قلم جلال الدین آشتیانی (درگذشت: ۱۳۹۴ ش) وی پس از بررسی مفصل زادگاه زرتشت به این نتیجه می رسد: «زرتشت در اطراف دریاچه آرال در بین آریاییانی که اجداد مهاجران هند و ایران بوده اند، می زیسته است. نام زرتشت خود یکی از دلایل بارز وابستگی اوست به منطقه ی باختر یا باکتریا… برخلاف تأکید محققان، زرتشت نه پیغمبر ایرانیان است و نه پیغمبر ایرانی بلکه او یک آریایی است که به ایران کنونی هرگز …

از زبان دکتر عبدالکریم سروش «شما اگر به تاریخ مراجعه کنید چیز چندانی از فرهنگ ایران باستان بر جای نمانده است. و من این را منصفانه هم عرض کردم. گفتم یا از بین رفته و یا هم نبوده. مورخان ما می گویند که از هخامنشیان و اشکانیان که قوم جنگ آوری بودند، ظاهراً تولیدات چندانی از لحاظ فرهنگی نداشتند. اگر هم چیزی بر جای مانده از دوره ساسانیان به بعد است که آن هم چندان چیزی …