خانه / اعتبار دین زرتشتی / اوستا / گات ها / گاتها کتابی نامعتبر
گات ها

گاتها کتابی نامعتبر

به قلم مدیر سایت
بی اعتباری گاتها به قدری روشن است که چند سال پیش، به محض کمی آشنایی‌ام با مشخصات آن، به بی اعتباری این کتاب ـ از جهت انتساب به زرتشت ـ پی بردم و پس از آن دیدم برخی صاحب نظران همین را می گویند. تعجب می کنم از کسانی که سالها با گاثاها آشنایی دارند اما هنوز این کتاب را برای زرتشت می پندارند!

چند نکته:
یک) مهم ترین دلیل برای نشان دادن اینکه گاتها برای زرتشت است، کهن بودن متن آن است. اما مگر در زمانهای گذشته، تنها زرتشت دانشمند بوده؟ مگر تنها او می توانسته حرف خوب بزند؟ مگر پیامبران دیگر نبودند؟

دو) زبان شناسها عبارات گاتها را برای سه چهار هزار سال پیش تخمین می زنند در حالی که معلوم نیست زرتشت در چه هزاره ای می زیسته. عصر او را از سه هزار تا ده هزار سال پیش و حتی بیشتر گفته اند. چگونه می توان کتابی را به چنین شخصی نسبت داد؟

سه) می پرسیم: به چه دلیل زرتشت سه چهار هزار سال پیش بوده؟ می گویند: چون متن گاتها به این زمان می خورد. می پرسیم: به چه دلیل گاتها برای زرتشت است؟ می گویند: چون زرتشت برای سه چهار هزار سال پیش است!

چهار) نمی دانیم کهن ترین نسخه ی موجود از این کتاب در چه سالی نوشته شده. ادعا شده که ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش نوشته شده است که اگر این تاریخ درست باشد (که درست نیست) باز هم تکلیف نقل در حدود دو هزار سال تا زمان زرتشت نامعلوم است. توضیح در اینجا.

پنج) امیدوارم کسی نگوید: تو ثابت کن که گاتها برای زرتشت نیست. اگر اینطور بخواهیم سخن بگوییم، می توان خیلی حرفها و قصه ها را به زرتشت نسبت داد و وقتی قبول نکردند، بگوییم: تو ثابت کن که برای زرتشت نیست. اینطور حرف زدن علمی نیست.

فروردین ۱۳۹۰

همچنین ببینید

هیچستان / ابهام در زرتشت، اوستا، آموزه های زرتشتی و…

به قلم مدیر سایت در آذرماه ۱۳۹۱ با دعوت بخشی از حوزه ی علمیه ی …

۲۱ نظر

  1. موبدیار مهران غیبی

    به یاری هستی بخش دانا

    آقای فاطمی این نوشتار چه اندازه همانند کتاب «آیات شیطانی» نوشته «سلمان رشدی» است.

    خداوکیلی این روش درسته؟

    شما که ادعای حق و عدالت را دارید فرا روز رستاخیز از شما خواهند پذیرفت؟
     

  2. موبدیار مهران غیبی

    به یاری هستی بخش دانا

    اگر به راستی در پی حق هستید، خب گاتها هست. ده ها و صدها ترجمه از آن در دست است.

    می نشینیم و یک به یک بندهای گاتها را بررسی میکنیم. هرکدام ایراد داشت آن را بگویید. اگر هم در پایان کم کسری داشت و یا نقصی داشت بفرمایید تا بررسی کنیم.

    شرطش داشتن اندیشه روشن، عدالت و حق است. وگرنه به روش این نوشتار بخواهید پیش روید خورشید هم گرم و روشن نیست.

  3. سوال از موبد غیبی

    با سلام موبد مهران غیبی گرانقدر از حضور شما در این سایت سپاسگزارم لطفا سوالات زیر را بزرگواری نموده وپاسخ بدهید :

    سوال اول : آیا شخص شما (یعنی جناب آقای موبد مهران غیبی)  در مراسم جشن مهرگان شرکت میکنید؟

    سوال دوم : آیا به نظر شخصی شما (یعنی جناب آقای موبد مهران غیبی ) شرکت در جشن مهرگان خلاف گاتهای حضرت زرتشت نیست؟

    سوال سوم : به باور برخی افراد جشن مهرگان جشن تولد فرشته مهر بوده که فرشته مهر حافظ عهد وپیمان هست نظر شما در این باب چیست؟

    سوال چهارم : اگر جشن مهرگان جشن تولد فرشته مهر بوده که فرشته مهر حافظ عهد وپیمان هست برخی در عالم اسلامی برگزاری این مراسم را شرک میدانند چون شما هم گفتید به ایاک نعبد وایاک نستعین پایبند هستید برخی میگویند جشن مهرگان برای حاجت خواهی از فرشته مهر بوده واگر هم برای حاجت خواهی از فرشته مهر نباشد یک نوع مراسم عبادی برای فرشته مهر هست در صورتی که عبادت باید فقط مخصوص خدا باشد  نظر شما درباره سخنان این افراد چیست؟

    سوال پنجم : شما قبلا گفته اید که در گاتها به وجود فرشته ودیو ویا جن اشاره ای نشده است وعبارتی در گاتها هم با صراحت وجود جن ویا فرشته ویا دیو را رد نکرده است ویک زرتشتی که فقط گاتها را به عنوان کتاب آسمانی قبول دارد براساس گاتها باید بگوید که گاتها در این باره نظری ندارد پس من نه وجود این موجودات را تائید میکنم ونه تکذیب میکنم 

    آیا هنوز برسر این نظر خود هستید؟

    سوال ششم : به نظر شما وقتی جشن مهرگان به صراحت در گاتها نیامده میشود نتیجه گیری کرد که جشن مهرگان یک جشن دینی که فقط اختصاص به زرتشتیان داشته باشد نیست؟

     

     

     

     

    با سلام جناب موبد مهران غیبی بزرگوار لطفا هر ۶سوال را پاسخ بدهید

  4. موبدیار مهران غیبی

    درود

    یکم- زاد روز مهر جشن مهرگان نیست. جشن یلدا است.

    دوم- به جهان خرم از آنم که جهان خرم ازوست مال سعدی نیست. مال گاتها و مال ماست که او به شعر گفته است. همانگونه که در فقه اسلامی اگر منشا همه چیز خدا دانسته شود، ستودن یک چیز دیگر شرک نیست و ستودن آفریننده آن یعنی خداست. از این روی اگر در جشن مهرگان با این باور که خداوند مهر؛ دوستی؛ روشنی؛ عشق را آفریده نه تنها بد نیست بلکه بسیار هم نیک است.

    سوم- جشن به معنای ستایش و نیایش است. در جشن که شاید بتوان آن را «نماز جماعت» هم نامید خداوند را ستوده و از او برای آفرینش موضوع جشن سپاسگزاری میکنیم. و به مردم هشدار میدهیم که راه درست زندگی کردن چیست. اینک هر کس برداشت خودش را دارد وووو دیگر خودش میداند.

    چهارم- جشن آیین سپاسگزاری از خداوند است که برای خشنودی او برگزار میشود. از سوی دیگر در باور ما خداوند به چند چیز از مردم خشنود میشود. دین داری نیک؛ داد و دهش؛ شادی؛ سیری و سیرابی….

    از این روی در جشن نخست با خواندن نیایش دین داری نشان داده میشود. با دادن هدیه از سوی میزبان به مهمان و از مهمان به میزبان داد و دهش نشان داده میشود. با خوردن و آشامیدن و شادی کردن هم سیری و سیرابی و شادی نشان داده میشود. در جشن بر این باوریم که تلاش ما برای خشنود کردن خداوند به زندگی و کار ما برکت داده و روان ما را در آخرت به آمرزش نزدیک میسازد.

     

    در پاسخ به پرسش چهارم شما باز هم تاکید میکنم که در باور مهرپرستان شادی چنین یا چنان بوده است. این درست. ولی نکته این است که آیا ما زرتشتیان مهر را با دیدگاه مهرپرستان نگاه میکنیم و یا با دیدگاه زرتشتی که مهر را جلوه ای از بینهایت جلوه های خداوند میداند. در فقه اسلامی هم اسما الله از الله جدا نیستند.

    پرسش شما در این زمینه بدان میماند که من بگویم لاه از بتهای جاهلی بود که اسلام آن را خدا کرد و الله شد ووو از این روی الله همان بت جاهلی است. یا اینکه در قرآن میفرماید « فتبارک الله احسن الخالقین».  اگر من هم با روش استدلالی شما بخواهم پیش بروم باید بگویم که شما مسلمانان به گونه ای شرک باور دارید. چون به چند خالق (خالقین) باور دارید که الله نیکوترین (احسن) است. ببینید باید در گفتگو نیز عدالت و حق را رعایت کرد. رعایت نکنید در دادگاه داوری خداوند بایستی پاسخگوی حق الناس در باره من یکی باشید.

    در باره پرسش پنجم شما باید بگویم که روش آموزشی، استدلالی و بیانی گاتها به گونه ای است که جایی برای باور به چنین موجوداتی که فرمودید نمیگذارد. البته باید سخن شما را بپذیرم که چون به صراحت رد یا تایید نکرده من تنها و تنها میتوانم بگویم که نمیدانم. جز این هم نبوده و نیست.  ناگفته نماند که باور به جن و پری و ….. همواره در اندیشه ایرانی بوده و هست. در دوران ساسانی هم که این باور به اوج خود رسید.  گوشه ای از این باورها هنوز به شکل سفره بی بی سه شنبه، سفره دختر شاه پریان هنوز بجا مانده است.

    راستی یادتان باشد که باور به سقاخانه، چاه و چشمه آب دار …. ادامه پرستش آناهیتا است .

    جشن هایی چون نوروز، مهرگان، یلدا، تیرگان، سده، و بسیاری از آنها همگی ایرانی هستند و هیچ ربطی به دین زرتشتی ندارند. تنها نکته اش اینست که ایرانیان زرتشتی با باورهای خودشان این جشن ها را برگزار میکنند.

     

    • بت لات را چه به الله تعالی . یک تکه سنگ را چه به سبحان علی عظیم . سقا و سقاخانه کجا و الهه آب ( اناهیتا ) کجا . خوانندگان بروند و اوستا را دانلود کرده و بخوانند ( ترجمه های مختلف را ) و اصلا چطور است بگویند خوب من الآن زرتشتی ، نه انجیل و نه توارات و نه اسلام هیچ کدام شباهت مورد توجهی ندارند . ثنویت در زرتشت یکی از ارکان شرک و جداشدن راهش از اسلام است . وقتی گاتها را می خوانیم می بینیم که اصلا دینی در کار نیست بلکه فقط یک کتاب شعر برای ستایش خداوند است . در رابطه با کل اوستا هم باید بگویم کتابی در دینی ملاک است که وحی باشد .

      • اتفاقا برعکس
        تمام ادیان اسمانی بهم شباهت دارند ، کسی که حداقل تورات و انجیل و قران رو خوانده باشه متوجه میشه مگه کسی اصلا نخوانده باشه و الکی فقط حرف بزنه
        خود زرتشتیان قایل به یکتایی اهورامزدا هستن بعد کسانی مثل این offer بزور میخوان اونها رو مدل دیگه ای نشون بدن
        مگه کتاب دینی نمی تونه شعر باشه ؟ عجیب سخنی بود
        خداوند به هر شکل و نوعش با بندش سخن گفته
        نمونش ایاذوحی پیامبران یک مدل بوده ؟ نه
        ایا پیامبران یک سرنوشت داشتن ؟ نه
        ایا پیامبران در عین اصول یکسان ، شریعت متفاوت نداشتن ؟ چرا
        پس دین از ادم تا خاتم یکی بوده اما در فروع و شرایعی مختلف تجلی پیدا کرده برای کسانی که میشوند و تفکر میکنند
        ثابت کنید گاتها وحی نبوده !

  5. موبدیار مهران غیبی

    به یاری هستی بخش دانا

    درود

    آقای فاطمی من هنوز چشم به راهم که شما بجای تکرار تهمتهای بدون سند، خود گاتها را بررسی کنید و از آن انتقاد نمایید یا نقص هایش را بگویید. هنوز چشم به راهم که در اینکار «دادگری و راستی» (عدالت و حق) را رعایت نمایید.
     

    • مدیر سایت

      اگر صرفا به محتوای گاتها کار دارید، چرا این کتاب را بعنوان کتاب آسمانی پذیرفتید؟ این همه کتابهای خوب وجود داره چرا دنبال آنها نیستید؟!

  6. سوال از موبد مهران غیبی

    با سلام موبد مهران غیبی عزیز برخی از نوزرتشتیان میگویند که گاتها کلام خدا نیست وگاتها وحی نیست بلکه حضرت زرتشت با استفاده از عقل خود قوانینی را که اهورا مزدا در عالم بنا نهاده است کشف کرد میدانم شما میفرمایید نوزرتشتیان به شما ربطی ندارند من هم مدعی نیستم ربط دارند ومیدانم این حرف را قبول ندارید ولی لطفا از گاتها دلیل بر وحی بودن گاتها بیاورید وحرف این دسته از نوزرتشتیان را رد بفرمایید 

     

  7. جشن تیرگان خجسته باد

  8. حتما قران عربی یذره فارسی شو بخو ن بین چیه

  9. یکی از مغالطات رایج ، آن است که از طرف مقابل دعاوی مطرح نمایید و خود به جای طرف مقابل نشسته و ادعا کرده و پاسخ دهید .
    اما استدلال به کهنگی برای انتساب گاتها به زردشت خلاف واقع است ، مهم ترین کنکاش و اختلاف ارای دانشمندان در خصوص زرتشت اثبات یا عدم اثبات تاریخی بودن شخصیت وی است یعنی اینکه اصلا زرتشت وجود خارجی داشته یا نه ، اکثر ایران شناسان از قضا با استناد به زبان گاتها و ارجاعات متنی واقعی خصوصا نام واقعی مکانها و اقوامی مانند فریانه توره که وجود این اقوام در گاتها ذکر شده و شواهد زبان شناسی و باستان شناسی وجود این اقوام را ثابت نموده ، شخصیت حقیقی زرتشت را ثابت نموده اند در حقیقت گاتها نه فقط اثری متعلق به زردشت که مهمترین سند اثبات وجود زرتشت است و این واقعیت را با منحرف کردن ذهن خواننده با عدم قطعیت در زمان زیستن زرتشت نمی توانید منکر شوید .
    از زاویه تفکر دینی جناب فاطمی هم اگر عدم قطعیت موجب رد انتساب کتاب اسمانی به او یا حقیقت وجودی او گردد بی تردید شواهد زیستن پیامبرانی مانند آدم و نوح و ابراهیم و اسماعیل و موسی بسیار ضعیف تر از زرتشت هستند چرا که از زرتشت و گاتها حداقل یک سند زبانی کهن که به دلیل کهنگی و وابستگی به آثار ودایی و پارسی باستان باقیمانده در هند و ایران مشخصا شواهد بسیار قوی بر تاریخی و حقیقی بودن این دوره و این زبان وجود دارد ، باقیمانده ولی مشخص نیست که ابراهیم و نوح در کجا و چه زمانی زیسته اند و چه شواهد باستانی بر صحت تاریخی بودن زمان و مکان و زبان ایشان موجود است ؟ اگر سند شما قرآن است که برای غیر باورمندان به قرآن داستان پیامبران در قرآن به غیر از عیسی ع و محمد ص و برخی پیامبران بنی اسراییل ، عمدتا بازگویی و بازنویسی اساطیر یهودی در مورد ایشان است و هیچگونه گواهی زبان شناختی و باستان شناسی موید وجود ایشان به رغم دو دهه صرف هزینه توسط محافل علمی اسراییلی به دست تیامده و به استناد قصه های کتاب ها یهودیان نمی توان مدعی حقایقی شد .

    • مدیر سایت

      وقتی که ثابت کردیم قرآن کتاب آسمانیه و پیامبر ص و اهل بیت او برحق هستند و خطا در علمشان نیست، هرآنچه از طریق آنها به ما برسه در مورد پیامبران پیشین، قابل قبول خواهد بود و اینکه دیگران نمی پذیرند برای ما اهمیت نداره

  10. با سلام ؛ این هم عیدی من به آقای فاطمی و خوانندگان منصف وبسایت راه راستی :
    تناقضی آشکار در گاتها :

    http://offer13.blog.ir/post/21

    پیشاپیش سال نو مبارک . نوشتنش راحت نبود اما ارزش داشت ، آقای فاطمی با این وبسایت در شناخت آیین زرتشت کمک زیادی به من کردند . امیدوارم برایتان مفید باشد آقای فاطمی .

  11. با سلام ؛ آیا زرتشت همان ارسطو است ؟ [که بعید است] و یا گاتها یونانی اند و یا ارسطو ایرانی است ؟ آیا زرتشت یک یونانی بوده است که از فلاسفه یونان تأثیر گرفته است و یا یک ایرانی اهل مطالعه که برای جذب مردم از فلسفه کمک گرفته است ؟ ولادت ارسطو در ۳۸۴ قبل از میلاد بوده است … حال ، اما ولادت زرتشت را معمولا آن زمان بیان نمیکنند اما نوشتن و یا تحریف گاتها ممکن نبود در آن زمان باشد ؟ :

    http://offer13.blog.ir/post/26

    و در نهایت به این گفته میرسیم :
    زرتشت ، این انسان نامرئی و مجهول الهویه … هر چه که بوده یا کلا آیینش [ تمام کتاب و دینش ] تحریف شده است و یا اصلا پیامبر نبوده و یک شاعر و فیلسوفی ساده بوده است … عده ای نیز از او سوء استفاده کرده و تا قرنها مردم ایران را به تمسخر و بازیچه گرفتند .

    براستی آیا زرتشت انسانی صادق بوده است ؟ یعنی هماننده پیامبر ما به امین و درستکاری معروف بوده است ؟

    اگر هماننده بسیاری دیگر (من جمله خودم) از بچگی بهتان گفتند که زرتشت نیز پیامبر بوده است … این بت را در ذهن خود بشکنید …
    ◄◄ زرتشت هرکه بوده هرچه که بوده با استناد به گاتها پیامبر نبوده .►►

  12. با سلام ؛ به قلم دستور دهالا [ دستور بزرگ پارسیان پاکستان ] :

    خدمت دیگری که دانشمندان غرب در شناساندن فرهنگ و دین ایرانیان کردند این بود که دریافتیم کتب و ادبیات متعدد اوستا همه در یک زمان و به وسیله یک نفر نوشته نشده بلکه نتیجه زحمات نویسندگان و چکامه سرایان در دوران متفاوت بوده و سبک نوشته های آنان نیز یکسان نیست. مثلا دریافتیم که گاتها از همه قدیم تر و به وسیله خود زرتشت سروده شده و این سبک نوشتار بعداً به وسیله جانشینانش تا قرنها ادامه داشته است [ در ادامه به تحریف این آیین اشاره میکند ]
    خداشناسی زرتشتی ؛ صفحه ۳۲۱ ؛ برگردان به فارسی : دستور رستم شهرزادی .
    و اما نکات :
    ۱ : وای بر پیروان دینی که مستشرقین بخواهند آنرا بر آنان معلوم کنند . این جهل پیروان آن دین را نشان میدهد .
    ۲ : میتوان گفت بزرگترین خدمت به آیین زرتشت را غیر زرتشتیان انجام داده اند .
    ۳ : زرتشتیان نمیدانستند که گاتها قدیمیترین قسمت اوستا و از زرتشت است [ البته این از زرتشت بودن هم محل اشکال است ] و این یعنی زرتشتیان از مهم ترین مسائل دینشان هم بی اطلاع بوده اند .
    ادامه در کامنت بعد

  13. بر هیچ انسان عاقلی پوشیده نیست که اعراب نه کتب زرتشتیان را نابود کردند و نه سندی و یا مدرکی از آنان را از بین بردند بلکه این خود زرتشتیان بودند که کتاب خود را تحریف کردند [ به گواه یکی از مشهور ترین مورخین یعنی پروفسور کریستین سن در معتبر ترین مرجع تاریخ ایران در زمان ساسانی یعنی کتاب ایران در زمان ساسانیان ] ، اما پس چرا زرتشتیان نمیدانستند که گاتها از خود زرتشت است ؟ در ابتدا :
    ۱ : هیچ یک از ۲۱ نسک اوستا که نام ان در دینکرد آمده است به نام گاتها نیست . پس گاتها در زمان ساسانیان نسک (کتاب یا دفتر ) جدایی نبوده اند .
    ۲ : در هیچ کجای اوستا و یا هر یک از متون و کتب زمان ساسانیان اشاره ای به این نشده که سروده های گاتها از خود زرتشت و اهورامزدا است .
    ۳ : در هیچ کتیبه ای و سنگ نبشته ای به منتسب بودن سروده های گاتها به زرتشت اشاره نشده است .
    ۴ : با توجه به این که این آیین بصورت موروثی از زمان قبل از ساسانیان حفظ میشده است و موبدین ، موروثی و نسلی انتخاب میشده اند و خللی در این آیین و یا تحولی که کتبشان نابود شود از قبل از ساسانیان (اشکانیان) تا به الان اتفاق نیافتاده ، پس اگر زرتشتیان ساسانی گاتها ها را منتسب به زرتشت میدانستند دستور دهالا و موبدین دیگر هم باید میدانستند اما ابداً هیچ یک نمیدانستند پس زرتشتیان ساسانی هم خبر نداشته اند و اگر انها نمیدانستند زرتشتیان اشکانی هم خبری نداشته اند اما :
    الف : به یقین زرتشتیان ساسانی و اشکانی از مستشرقین درباره این آیین بیشتر میدانستند چرا که بسیاری از منابع مستشرقین همین کتب و اسناد مربوط به ان زمان هاست .
    ب : میرسیم به زمان هخامنشیان که آیا آنان نیز گاتها را منتسب به زرتشت میداستند یا نه :
    پروفسور کریستین سن شروع تحریف آینی زرتشت را در اواخر هخامنشیان میداند .
    جدای از کورش هخامنشی که هیچ منبع معتبری نیست که نشان دهد زرتشتی بوده و حتی در استوانه اش هم اثری از اهورامزدا نیست اما در کتیبه هایی که مربوط به پادشاهان بعدی هخامنشیان است ، نام اهورامزدا دیده میشود و البته در یکی از آنها اهورامزدا به همراه میترا و ناهید ستایش شده است [ کتیبه اردشیر دوم در خرابه های شوش ] و بعضا به آنان سوگند حورده شده است [ به گفته دکتر پورداود به نقل از پلو تارک ] . پس قطعا در زمان هخامنشیان هم به گاتها به صورت تنها عمل نمیشده و بقیه قسمتهای اوستا نیز من جمله یشتها را قبول داشتند . پس گاتها به تنهایی در زمان هخامنشیان مورد استفاده نبوده اند و اما حال که این مهم روشن شد :
    در هیچ یک از کتیبه های آن زمان نیز با وجود این که مثلا داریوش هخامنشی از بسیاری از مسائل و کارهای مختلف حرف میزند اما از سروده هایی به نام گاتها که منتسب به زرتشت باشد حرفی زده نمیشود . پس روشن است که آنها نیز گاتها را کتابی جدا نمیدانستند و منتسب به زرتشت نمیشناختند . و اما نتیجه گیری :
    اگر گاتها منتسب به زرتشت بود به یقین زرتشتیان ساسانی و یا اشکانی و یا حداقل هخامنشی باید از آن با خبر میبودند و آنرا به زرتشت منتسب میکردند ، به یقین از هر حیث ، زرتشتیان و پادشاهان هخامنشی اگاهی بسیار بیشتری به این آیین زرتشت تا مستشرقین داشته اند . پس نمیتوان گاتها را منتسب به زرتشت دانست . و البته این که پروفسور کریستین سن موعظات گاتها را منتسب به زرتشت میداند اما همین کریستین سن نیز تحریف کل کتاب زرتشتیان را تأیید میکند پس در هر حالت ابدا گاتهای الآن را نمیتوان به زرتشت نسبت داد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code