راه راستی بررسی و نقد باورهای زرتشتیان و باستان ستایان
تهیه: مدیر سایت
وَإِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثالَکُمْ. (سوره محمد، آیه ۳۸)
هر گاه سرپیچی کنید خداوند گروه دیگری را بجای شما می آورد که مانند شما نخواهند بود .
اکثر مفسران در ذیل این آیه نقل کرده اند که بعد از نزول این آیه جمعی از اصحاب رسول خدا(ص) عرض کردند : «مَن هؤلاء الّذین ذَکرَ اللَّهُ فی کتابِه؟ این گروهی که خداوند در این آیه به آنها اشاره کرده کیانند؟» در این هنگام سلمان نزدیک پیامبر(ص) نشسته بود ، پیامبر دست بر پای سلمان ( و طبق روایتی بر شانه سلمان ) زد و فرمود : «هذا و قومُه و الذی نَفسی بیدِهِ لو کانَ الایمانُ منوطاً بالثریا لتناوله رجال من فارس؛ منظور این مرد و قوم او است ، سوگند به آن کس که جانم به دست او است اگر ایمان به ثریا بسته باشد گروهی از مردان فارس آن را به چنگ می آورند.»
این حدیث و مشابه آن را محدثان معروف اهل سنت مانند محدث معروف بیهقی و ترمذی در کتب معروف خود آورده اند ، و مفسران معروف شیعه و اهل سنت بر آن اتفاق دارند ، مانند نویسنده تفسیر قرطبی ، روح البیان ، و مجمع البیان و فخر رازی و مراغی و ابو الفتوح رازی و مانند آنها .
در تفسیر «در المنثور» در ذیل همین آیه نیز چندین حدیث در همین زمینه آمده است. («در المنثور » جلد ۶ صفحه ۶۷)
حدیث دیگری از امام صادق ع نقل شده که مکمل حدیث فوق است. فرمود :
«و اللَّهِ ابدل بهم خیرا منهم ، الموالی؛ به خدا سوگند که خداوند به این وعده ی خود وفا کرده و گروهی را از غیر عرب بهتر از آنها جانشین آنها فرمود » (تفسیر « مجمع البیان » جلد ۹ صفحه ۱۰۸)
اگر با دقت و خالی از هر گونه تعصب به تاریخ اسلام و علوم اسلامی بنگریم ، و سهم عجم ، و مخصوصا ایرانیان را در میدان های جهاد و مبارزه با دشمنان از یک سو ، و تنقیح و تدوین علوم اسلامی را از سوی دیگر بنگریم به واقعیت این حدیث پی خواهیم برد و شرح این سخن بسیار است .
منبع:
تفسیر نمونه، ج ۲۱، ص ۴۹۸ ـ ۴۹۹.
