راه راستی بررسی و نقد باورهای زرتشتیان و باستان ستایان
به قلم شهید مطهری
اسلام از طریق هندوستان و بنادر خلیج فارس و دریاى عمان به کشورهاى جنوب شرقى آسیا و آفریقاى شرقى و جزایر اقیانوس هند راه پیدا کرد و در مسلمانى این مناطق نیز گروهى بازرگان و دریانورد ایرانى سهم بسیارى دارند. پس از اینکه مغولان بر ایران حمله آوردند و شهرهاى آباد این مرز و بوم را ویران ساختند، گروهى از دانشمندان و بازرگانان از اینجا مهاجرت نمودند؛ آنها که در مشرق ایران بودند به هندوستان مهاجرت کردند، کسانى که در جنوب و مرکز ایران قرار داشتند از طریق دریا این کشور را ترک گفتند.
مردمان جنوب ایران و سواحل خلیج فارس و دریاى عمان که با راههاى دریایى آشنایى داشتند در اثر حمله مغول و پس از آن تیمور، ناگزیر شدند با سرمایه هاى خود در یکى از نقاط دوردست زندگى کنند، یا در اثر خرابى و از دست دادن سرمایه ناگزیر شدند به کشورهاى جنوب آسیا بروند.
ایرانیانى که در افریقاى شرقى یا اندونزى اقامت کرده اند، بیشتر از اهالى فارس بوده اند. روى هم رفته دین مقدس اسلام توسط همین مهاجران ممالک مزبور نشر شد و اینان از طریق خطابه و ارشاد مردم را با حقایق اسلامى آشنا ساختند. آثار ایرانیان هم اکنون باگذشتن چند قرن در جنوب شرقى آسیا و افریقاى شرقى محفوظ است. («مجموعه آثار استاد شهید مطهری»، ج ۱۴، ص ۳۴۹ _ ۳۵۰)
