خانه / دروغ پراکنی / اهورامزدا خدای ایرانیان پیش از زرتشت
اهورامزدا

اهورامزدا خدای ایرانیان پیش از زرتشت

به قلم حامد شادفر
هر جا واژه ی «اهورامزدا» دیده می شود (مانند کتیبه های هخامنشی) عده ای آن را به زرتشت و دین زرتشتی نسبت می دهند اما واقعیت آن است که کلمه ی «اهورامزدا» دلیلی بر زرتشتی بودن شخص به کار برنده ی آن نیست.
اهورامزدا یکی از خدایان باستان ایران بوده و زرتشت کاشف و تنها معرفی کننده ی آن نیست.
برای توضیح، دیدگاه چند تن از صاحب نظران را پی می گیریم:

دکتر محمد معین
دکتر معین در کتاب مزدیسنا و ادب پارسی (که با مقدمه پورداود همراه است) چنین می نویسد:
«باید دانست که افزودن مزدا به اهوردا باید بسیار مقدم بر عهد زرتشت صورت گرفته باشد. پادشاهان هخامنشی خدای بزرگ را اهورامزدا خوانده اند، ولی به هیچ وجه نمی رساند که این اهورامزدا که خدای مشترک همه ایرانیان بود در نظر هخامنشیان مانند اهورامزدای زرتشت تجلی می کرده، پس نمی توان استنتاج کرد که دین رسمی پادشاهان هخامنشی زرتشتی بوده است».

دکتر پرویز رجبی
دکتر رجبی تاریخدان برجسته ایرانی در کتاب هزاره های گمشده جلد اول، صفحه ۲۵ درباره اهورامزدا چنین می نویسد :
«با این که تاریخ زندگی زرتشت در هاله ای از ابهام جای دارد، یقین داریم که نام اهورامزدا به هیچ وجه مخلوق ذهن زرتشت پیامبر ایران باستان نبوده است. یعنی زرتشت در هر زمانی که وارد میدان شده باشد نام اهورامزدا برای مردم زمان او نامی آشنا بوده است. بنابراین در آغاز بررسی احوال اهورامزدا باید که به، اهورامزدا مجرد از زرتشت پرداخت. او دست کم یکی از خدایان بزرگ ایرانیان باستان پیش از ظهور زرتشت است که با ظهور زرتشت به مقام یکتایی می رسد».

امیل بنونیست
امیل بنونیست زبان شناس معروف فرانسوی در کتاب دین ایرانی با دلایل علمی به رد نظریه زرتشتی بودن هخامنشیان می پردازد در صفحه ۲۳ در مورد اهورامزدا می نویسد:
«وابستگی میان اهورامزدا و آیین زرتشت آنچنان نزدیک است که انسان اغوا می شود چنان بینگارد که پرستش این خدا از دین زرتشت سرچشمه گرفته است ولی دلایل متقنی داریم که اهورامزدا ایزدی بسیار کهن است که زرتشت در دین آوری خود از وجودش استفاده کرد و او را برجسته و شکوهمند نموده است».

نتیجه
به کار رفتن نام «اهورامزدا» صرفا دلیلی بر زرتشتی بودن کسی نیست؛ چون قدمت به کار گیری آن به روزگاران قبل از زرتشت بر می گردد و از خدایان ایران باستان بوده است.

مزدیسنا و ادب پارسی ص ۱۵۵

هزاره های گمشده ص ۲۵

دین ایرانی ص ۲۳



همچنین ببینید

هدف از مبالغه در معرفی ایران باستان

به قلم مدیر سایت چرا اینقدر ایران باستان به ویژه عصر هخامنشی را علم می …

۲۶ نظر

  1. سلام؛در مورد ایزدان که زرتشتیان حتّی در نمازهایشان هم آنها را ستایش(در واقع پرستش)میکنند توضیح دهید که آنها چه موجوداتی اند؟
    مثلاً (ایزد بهرام)در جایی خواندم که شاخ دارد و شکل گراز است و پرواز میکند؛ اینها دقیقاً توصیفات از شیاطین جن است؛ در حقیقت میشود چنین گفت: که اگر زرتشت را پیغمبر خداوند بدانیم؛ زرتشتیگری از آنجا که منحرف شده به شیطان پرستی تبدیل شده اگر چه مردمانشان ندانند با اینکه بعید است موبدانشان ندانند
    در قرآن هم آیه ۴۰ و ۴۱ سوره سباء داریم که:(و [به یاد آور]روزى که خداوند همه را محشور مى‌کند، سپس به ملائکه مى‌گوید: «آیا این‌ها شما را مى‌پرستیدند؟»- ملائکه می‌گویند: «خداوندا! تو منزّهى! تو سرپرست مایى، نه آنها! [آنان ما را نمى‌پرستیدند،]بلکه آنان جنّیان را مى‌پرستیدند،[و]بیشترشان به آنان ایمان داشتند.»

  2. با سلام ؛ درباره این ایزدان باید گفت ملاک شما چیست ؟ ، اوستای کهن یا اوستای متأخر ؟ گاتها و یسنه هفت هات اوستای کهن هستند و بقیه قسمتهای اوستا اوستای متأخر ، ایضاً اگر دیدگاه زرتشتیان الآن را میخواهید که باید گفت اختلاف است . در کل توحیدی که اسلام دارد را آیین زرتشت ندارد که موبد خجسته میسری نیز بدان اشاره میکند :
    http://www.raherasti.ir/2752

  3. محمد بن عبدالله هم کاشف الله نبود و این بسادگی در نام پدرش هویداست .
    نه تنها الله و خانه الله در قبل از اسلام وجود داشته ، بلکه تمامی مراسم عبادات و طواف الله
    و مناسک و صفا و مروه و قربانی کردن قبل از اسلام هم انجام میشده .
    محمد بن عبدالله بتهای سنگی را خراب کرد ولی بتخانه کعبه را خراب نکرد
    و آنرا فقط مختص الله قرار داد با همان مراسم خرافی طواف و مناسک حج .
    البته یک بت سنگی دیگر را هم بنام حجرالاسود باقی گذاشت و آنرا مقدس کرد.

    بنات الله که به بتهای لات و منات و عُزی معروف بودند، دختران کدام الله بوده اند ؟
    آنها بعنوان شفیعانی برای توسل به الله پرستش می‌شدند.
    کارن آرمسترانگ نویسنده و مورخ انگلیسی
    در کتاب خود بنام « تاریخ کوتاهی از اسلام » ص ۹۵ در باره الله چنین میگوید :
    الله نام یکی از بت های پیش از اسلام کعبه به همراه ۳۶۰ بت دیگر بود
    که احتمالا هر کدام نماد یک روز از سال بودند.
    الله خدای سازنده ( آفریننده ) و اهدا کننده باران ، نزد عرب های پیش از اسلام بود .
    اعراب مکه بر این باور بودند که الله و جن ها رابطه خویشاوندی دارند و بت های لات و عزی و منات ،
    دخترهای الله بودند . اعراب در شرایط نارحتی و درد و رنج به سراغ الله می رفتند
    ولی تاریخ نگاران مسلمان تلاش بسیاری برای مخفی کردن تاریخچه بت الله
    و اهمیت آن نزد اعراب پیش از اسلام داشته اند و البته همچنان دارند .

  4. اینکه نویسنده مطلب به عمد یا آگاهانه از نسخه قدیمی کتاب دکتر معین استفاده فرموده اند موجب بسط یک خطا شده در اینجا دکتر معین نظر میه را نقل کرده و در نسخه آخر کتاب مزدیسنا و … در ص ۲۳۴ این جمله در گیومه و به نقل از میه آمده . در مورد هزاره های گمشده سخن نگوییم بهتر است این کتاب فاقد ارزش برای استناد و روایت کردن است و اساسا آقای رجبی نه دانش زبان شناسی داشته و نه کهن شناسی و ایشان فقط مورخ هستند که بسیار هم به خطا سخن گفته و رفته اند . اما در مورد نظر بنوئیست که دقیق ترین نظر ارائه شده است . کاملا صحیح است که اهوره نام عام ایزدان نیک در دین آریایی کهن بوده که در سانسکریت اسوره بوده در مقابل دیوها یا دئوا که ایزدان بد بوده اند . اهوره ها نام چند تن از ایزدان بوده اند نه یک ایزد . مزدا برای اهوره صفت است و این صفت را برای اهورا در تمام دین زردشتی یکجا به کار برده اند . هیچ قطعیتی وجود ندارد که صفت مزدا را برای اهورا زرتشت وضع نکرده باشد . اتفاقا ساختار کلامی اوستا نشان میدهد که قبل از به کارگیری کلمه اهورامزدا در زبان داریوش و هخامنشیان در اوستا این عبارت به کار رفته . در سنگ نگاره های تخت جمشید این عبارت به صورت اسم علم و حتی با نشان و نگاره ویژه حجاری شده ولی در اوستا دقیقا به صورت صفت برای اهورا و حتی در ترتیب کلمات مطابق دستور زبان اوستایی بین اهورا و مزدا فاصله است که این نشان از کاربرد صفتی مزدا است . وقتی ترکیب اسم و صفتی در یک جا روی هم به صورت اسم علم به کار رود مشخصا باید ترکیب قبلی را مقدم بر آن دانست . ضمنا شکی نیست که زرتشت اهورا مزدا را به عنوان خدای واحد و نه ایزد در جهان خودش متصور بوده و این همان تغییری است که اسلام در کلمه الله پدید آورد در تفکر جاهلی الله موجود بود و به عنوان خدایی که شریک داشت و دختر داشت و پسر داشت تصور میشد حتی مسیحیان عرب نیز یکی از خدایان ثلاثه خود را قبل از اسلام الله می خواندند . پس زرتشت با کلمه اهورامزدا همان کرد که اسلام با الله . این دروغ بعضی متعصبین مسلمان که الله نامی است که با پیامبر آمد و بر او وحی شد کاملا خطا است و مستندات تاریخی و حتی خود قرآن خلاف این را ثابت می کند

    • اسلام تغییری در کلمه الله پدید نیآورد بلکه الله اسم خالق و پروردگار عالَم یعنی معبودِ ابراهیم به زبان عربی است که طبق روایات اسلامی فرزندش اسماعیل که در حجاز ساکن شد برای اوّلین بار او را به این نام میخوانده؛
      بعدها بت پرستان و یهودیت و مسیحیت منحرف شده صفاتی به او نسبت دادند و چیزهایی برایش قائل شدند که در شأن او نبود و اسلام که ایمان به خداوند و تسلیم در برابر اوامر و نواهی اوست و همان دین پیغمبران إلهی است آنها را زدود…
      مثل کعبه که از اوّلِ بنایش، قبله یکتا پرستان جهان بود و بعدها بت پرستان در آن بت چیدند که با آمدن اسلام؛
      دیگر بتی در کعبه قرار داده نشد…
      در ضمن اهورا مزدایی که در کتب زرتشتیان وصف شده با معبودِ ابراهیم که خداوند حقیقی است تفاوت دارد
      آیا زرتشت مومن به خدای ابراهیم بوده یا به آن اهورامزدای کذایی در کتب زرتشتیان؟

    • زرتشت بنا به گفته اکثر پژوهشگران دین تازه ای برای مردم خود نیاورد ولی اسلام دین تازه ای برای اعراب جاهلی بود ، زرتشت تنها پرستش اهورامزدا را اصلاح کرد بدین صورت که یکی از اهوراها را انتخاب کرده و وی را خدای دین خود خواند و لقب مزدا به وی داد .
      تاریخ رابطه مستقیمی با آیین زرتشت دارد ، اینکه یک مورخ اظهار نظر کند آنهم با این مقدار پژوهشهایی که دکتر رجبی کرده اتفاقاً کار درستی است ، گفتید اشتباهات زیادی داشته ، مگر اندازه شما اشتباهات فاحش داشته است که میگویید زیاد ، این اشتباهات را بیان کنید تا خوانندگان بدانند . آنتوان میه بسیار معتبر تر از خود دکتر معین است . اما از اینها که بگذریم نکته ای در سخنان بنونیست است :
      اهوراها [ یا همان اسوراها در میان هندوها ] بوده اند که در مقابل دیوها که البته در آیین هندو دیوها بد نبوده اند قرار داشتند [ اسوراها در آیین هندو بعد ها بد میشوند و نام باستانی خدا که میشود دیو ، در آیین زرتشت بد میشود ] ، زرتشت یکی از این اهوراها را انتخاب کرده که در گاتها وی را برخی اوقات مزدا میخواند و در اوستای جدید وی اهورا مزدا خوانده میشود . این اهورا مزدا نه یک خدای قادر و … بلکه یک اسورای ساده بوده که زرتشت وی را بزرگش کرد اما الله قبل از اسلام یک خالق مطلق بود . اهوراها [ اسوراها ] حتی دستمایه انیمه های ژاپنی نیز شده اند چرا که اسطوره و خیالی اند ، این اسوراها که شکل های گوناگون نیز داشته اند در انیمه پرنسس تنیس (نبرد با ده نابغه) برای نشان دادن قدرت برخی تنیسورها استفاده میشود بدین صورت که یکی از تنیسورها وقتی در مسابقه عصبانی میشود و میخواهد قدرتش زیاد شود شبیه به یکی از اسوراها میشود .
      تنها نکته دیگری که وجود دارد این است که اکثر پژوهشگران اهورامزدا را بدین دلیل که در آیین زرتشت خدای بزرگ شده است با ورونه که اهورای بزرگ بین اهوراها و به نوعی سرور ایشان بوده یکی می گیرند اما نقدی که بر این مسئله وارد است این است که چرا باید نامش به فراموشی سپرده شود و چرا باید لقب مزدا برای وی انتخاب شود در حالیکه این چنین لقبی برای ورونه نبوده است ؟ اگر زرتشت ورونه را انتخاب کرده بود نامش را طوری حذف نمیکرد که هیچ اثری از وی در آیین زرتشت نباشد و لقبی را برای وی بکار ببرد که برای او وجود نداشته است .

    • فکر کنم خود شما هم نمی دانید من را به چه متهم کرده اید
      فرمودید دکتر معین از زبان شخصی این سخن را بیان کرده است.
      خوب این که امری مشخص است . ایشان چون قبول داشته چنین نظری را بیان کرده است آیا غیر این است؟
      یعنی با استدلال شما تمامی پاورقی ها جناب معین که نقل از دیگران است باید مورد تردید قرار گیرد؟
      سخن شما در مورد دکتر رجبی
      نمی دام چرا عده ایی وقتی کسی مخالف آنها سخن می گوید چنین برآشفته می شوند.
      نوشتید این کتاب فاقد ارزش برای استناد است!!!
      این نشان از تعصب شما می باشد دوست من که همون دکتر معین که قطعا از لحاظ تاریخی کمتر از دکتر رجبی می داند رو اصلا تاریخدان نیست رو در مقام دفاع بر می آیید  اما رجبی که کار تخصصی آن تاریخ است چون ضد است از دید شما می شود فاقد ارزش استناد!
      اما برای اینکه شما باز بیشتر از این موضوع اطلاع داشته باشید :::
      مری بویس پژوهشگر معروف زرتشتی در کتاب زرتشتیان باور ها و اداب دینی آن ها صفحه ۴۴ می نویسد :
      مزدا را از قدیم به عنوان بزرگترین اهوره از اهوره های سه گانه می پرستیدند و  زرتشت اظهار داشت اهورامزدا موجودی غیر مخلوق و ازلی هست و باقی خدایان رو نباید پرستش کنید.

      ماریا برسیوس استاد برجسته تاریخ(دانش آموخته دکتری  تاریخ از آکسفورد و استاد فعلی دانشگاه تورنتو) در کتاب ایران باستان ص ۹۹ و ۱۰۰ می نویسد:
      پارسیان همچون ایلامیان به خدایان زیادی ایمان داشتند که در عناطر طبیعی و صورت فلکی تجلی می یافتند. این خدایان با مجموعه ی خدایان دیگر ایرانی که در طی مهاجرت های طولانی از خاور و شمال خاوری به ایران راه یافته بودند به تدریج در آمیخته شدند. اهورامزدا همچون میثره و آناهیتا از زمره همین خدایان بود.

      هرتسفلد باستان شناسان معروف نیز در کتاب ایران در شرق باستان صفحه ۲۶۰ به صراحت اشاره می کند اهورامزدا خدای آریایی ها است.

      در سایت تخصصی بریتانیکا به وجود اهورامزدا به قبل از زرتشت اشاره می کند
      Ahura Mazdā (“Wise Lord”) was probably the chief god of the pre-Zoroastrian pantheon

      https://www.britannica.com/topic/ancient-Iranian-religion/Human-nature#ref559682

      لذا همانگونه که می بینید اهورامزدا از خدایان باستان آریایی ها قبل از زرتشت بوده است.

      • و اما در مورد سایر مراجع متاسفانه اشکال بسیار بزرگی بر محققین حوزوی دین زردشتی وارد است که ایشان علاوه بر اینکه از نگاه متعصبانه به مباحث نگاه می کنند فاقد توانایی بررسی مراجع اصلی و کتب مرجع هستند . اکثرا به ترجمه ها استناد می کنید در همین ترجمه بویس مشخصا از کلمه مزدا استفاده شده است . هر کسی که در حد مبتدیات شناخت دین زردشتی و متون اوستایی اطلاع داشته باشد میداند که عبارت مزدا به تنهایی در متون پهلوی و متاخر زردشتی به منزله اهورا مزدا استفاده شده است حالا استفاده از این لغت برای بررسی اینکه لغت اهورامزدا قبل از زردشت کاربرد داشته یا نه خطا نیست ؟!!!! سعی کنید از کتب زبان اصلی بهره گیرید . در مورد جناب آقای رجبی دیدگاههای تاریخی ایشان ذره ای برای این بحث ارزش ندارد . ایشان شرق شناس یا ایران شناس و زبان شناس نیست و کسی که دیدگاهی خارج از حیطه تخصصی خود ارائه میدهد قطعا این دیدگاه موجب ضعف نظرات تاریخی او هم میشود . مگر اینکه این دیدگاه را با استناد به ارای کارشناسان و اساتید معتبر همان حوزه ارائه دهد . دیگر اینکه ملاک اعتبار نظرات یک فرد به کارگیری و ارجاع به ان نظرات در مقالات علمی و دانشگاهی است . متاسفانه تنها کسی که به دکتر رجبی ارجاع میدهد دوستان شما در سایت های اسلامی و حوزه علمیه قم هستند . حتی در همین ارجاعات هم بی دقتی کامل می کنید مثلا در ارجاع به سایت بریتانیکا کلمه “احتمالا” را گویا اصلا ندیده اید . بنده به صراحت همین نظر بریتانیکا را بیان کردم یعنی قطعیتی در اینکه اهورامزدا قبل از زردشت بوده یا نه وجود ندارد و می بینید که بریتانیکا به وضوح مقاله شما را رد می کند .

        • خیلی جالب است دوست من یعنی اطلاعات شما از مری بویس پژوهشگر برجسته زرتشت شناسی بیشتر است
          به نظرم یا نمی دانید ایشان کیست یا می دانید ولی سلیقه ایی کار می کنید
          بنده نه تنها مری بویس بلکه هرتسفلد باستان شناس معروف و برسیوس ایران شناس معروف و دکتر معین و امیل بنونیست و… رو به عنوان سند آوردم
          یعنی همه اینها به اندازه شما اطلاعات ندارن؟
          لطف می کنید شما هم با سند سخن بگویید
          اما بریتانیکا رو صرفا به این دلیل آوردم که می تواند تاییدی بر این موضوع باشد که شما نصف خالی لیوان رو دیدید

    • اما بحث الله شما که باز به علت کم اطلاع بودن شما مطرح شده
      بین الله و اهورامزدا از زمین تا آسمان تفاوت است
      اهورامزدا مثل میترا و آناهیتا از همون اول پرستش می شدن حتی قبل از زرتشت
      اما الله چنین نیست
      در قرآن داریم نامه حضرت سلیمان به بلقیس است که با “بسم الله ” شروع کردند «و انّه من سلیمان و انّه بسم اللّه الرّحمن الرحیم»
      یعنی نام الله بنام خدای یکتا بین پیامبران الهی وجود داشته

      دلیل دیگر قرآنی بر این که قبل از دین اسلام هم کلمه الله رایج بوده است آیه «بسم اللّه مجراها و مرساها»
      حضرت نوح هنگام سوار شدن به کشتى نجات، به یاران خود فرمود: حرکت و توقّف کشتى ما با نام خداست.

      یا قرآن در وصف مشرکان مکه می فرماید آنها گر چه بت پرست بودند اما الله را خداوند آفریدگار می دانستند و فقط در جهت ربوبیت عالم بت ها را خدا می دانستند:

      «وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ؛و هر گاه از آنان سؤال کنى: «چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است؟» مسلّماً مى ‏گویند: «اللَّه»، بگو: «الحمد للَّه (که خود شما معترفید)!» ولى بیشتر آنان نمى ‏دانند!»

      لذا واژه الله مبدا الهی داشته و مربوط به زمان اسلام نیست اما اهورامزدا از ابتدا ابدا چنین نبوده و در کنار سایر خدایان پرستش می شده

      • و اما نقد دیگر بر شما و بسیاری از افراد شبیه شما این است که در گفتگوی میان ادیان اعتقادات خود را مفروض دانسته و اعتقاد بقیه را نفی می کنید . هموطن عزیز اگر زردشتیان به قرآن شما اعتقاد داشته باشند شهادتین می گویند و مسلمان می شوند . بنده می توانم از قرآن بر خلاف نظر شما اقامه دلیل کنیم ولی شما نمی توانید از قرآن برای اثبات حقانیت عقاید اسلامی خودتان اقامه دلیل کنید . البته شما در اینجا عمدتا سخت بنده را تایید کرده اید که به استناد قرآن کلمه الله قبل از پیامبری ، پیامبر اسلام رایج بوده است اما ادعای اینکه این واژه مبدا الهی داشته البته همه کلام ها همه اندیشه ها و همه اعمال از خداست به این صورت اهورا مزدا هم مبدا الهی داشته و دارد اما بیان بدون دلیل اعتقادات متعصبانه مذهبی که کلمه الله تافته جدا بافته است و جایگاهش نزد خداوند از سایر اسامی بشری که برای اطلاق به خداوند به کار رفته بالاتر است بیشتر به درد همان جلسات درون محافل طلبه ای حوزه های علمیه میخورد . در قرآن مگر غیر از نام الله برای خداوند کلمه دیگری هم موجود است ؟!!! این یعنی وقتی قرآن داستان هود یا نوح و یا … را میگوید در زمان رخدادنوقایع همگی عربی سخن میگفته اند ؟ کمی بیندیشیم و در فضای گفتگوی بین ادیان با مبانی همان فضا گفتگو کنیم و الا به استناد انجیل مسیحیت تنها دین برحق و به استناد قران اسلام تنها دین برحق است . مسییان قرآن را جعل و تحریف میدانند و مسلمانان انجیل فعلی را . اگر میتوانید از انجیل برای اثبات عقاید خود در مقابل مسیحیان بهره ببرید نه قرآن

        • جناب مدیوماه، با اینکه زیاد با شما هم عقیده نیستم ولی این نظر شما را قبول دارم و اینکه به کل حوزه حمله نکنید، ما که در حوزه هستیم تا الآن کسی به ما نگفت که نوح یا سلیمان حتما به عربی سخن میگفتند یا حتما نام الله را به کار میبردند.

        • اولا بحث الله یه بحث دینی دارم نکنه انتظار دارید واسه الله از تورات و… سند بدم.
          من از قرآن سند می دم که اشاره می کنه الله در نزد پیامبران قبل از حضرت محمد (ص) همان معنی یکتا پرستی رو میداده
          از نظر من قران سنده چون این بحث درون دینی است
          اما اهورامزدا ابدا چنین نیست
          مثلا در همون اوستا آتش فرزند اهورامزدا است یا جایی دیگر سپندارمذ جای خاص خودشو داره
          ولی در قرآن ابدا چنین چیزی نمی بیند
          البته مشخص است شما تفسیر به رای می کنید
          مثلا من کجا گفتم زمان نوح همه عربی سخن گفتند؟ فقط اشاره شده حضرت نوح گفته است

          • آقا یا خانم شادفر؛
            درباره زنان مصری چه میگویید که طبق قرآن آیه ۳۱ سوره یوسف، با دیدن یوسف دستشان را بریدند و گفتند : حاش لله
            آیا زنان مصری هم خالق و پروردگار عالَم را همان الله صدا میزدند یا نه؟
            درباره حضرت نوح به نظرم او خداوند را الله نمیگفته و به همان زبان خودشان اسم خاص خداوند را نام برده است و کلمه الله معرّب اسم خاص خداوند است که نوح و ابراهیم و سلیمان و دیگران پیغمبران که در منطقه خودشان عربی سخن نمیگفتند به زبان می آوردند
            الله اعلم

  5. با سلام ؛ آقای شادفر این بحث ها را با این فرد پیشتر کرده ام ، از کسی که پروفسور کریستین سن را قبول ندارد چه انتظاری دارید ؟ و یا تا از کسانی همچون داماندامایف و دیاکونوف مطلب پخش میشود میگوید اینان کمونیست اند و پس سخنانشان باطل است چون اندیشه مارکسیسم است … بعد که میگوییم والتر هینتس و هاید ماری کخ نیز گفته اند باز دوباره در جایی دیگر همان سخنان را تکرار میکند . اصولاً موبدین زرتشتی و نو زرتشتیان افراطی این چنین تعصب روی عقیده خود دارند .

    • سلام
      با ایشون آشنا شدم در این چند روز و کاملا متوجه شدم تفسیر به رای های دلخواه عجیبی دارند
      دکتر معین که تاریخدان نیست رو قبول می کنه ولی سخنش رو قبول نمی کنه چون به نقل یه نفر دیگر است
      دکتر رجبی که دکتری رشته تاریخ داره رو قبول نداره

  6. ۱- ینده با تفکری که ابزارش اتهام زنی است میانه ای ندارم . اتهام زنی کار بیخردان است در مباحث گفتمانی و کلامی بی دقتی و بی توجهی شایسته تذکر و تنبیه است . شما در کاربرد کلمه متهم کردن هم بی دقتی کرده اید .
    ۲- اینکه نمیدانم بر کجای نوشته شما نقد داشته ام اول اینکه به خطا نوشته اید دکتر معین گفته است در همان نشخه قدیمی کتاب که ذکر کرده اید در پانوشت این مطلب نقل از میه شده است . در نسخه متاخر هم صراحتا در گیومه امده و نویسنده میه ذکر شده است . بازهم به خطا رفته اید که نقل عبارت را به معنای تایید فرض کرده اید . اگر بیشتر بررسی میفرمودید متوجه می شدید که کتاب مزدیسنا و …. در حقیقت بازنویسی تز دکترای مرحوم دکتر معین بوده است . در رساله های دکترا برای بیان و اثبات تز اصلی رساله نظرات مختلف و شواهد متفاوت ذکر میشوند ، بررسی و نهایتا نتیجه گیری میشود . در جای جای همین رساله دکتر معین نظراتی را نقل کرده و همان نظر را رد یا تضعیف نموده یا تایید کرده . در اینجا منظور دکتر معین از نقل عبارت بررسی موضوع ثنویت بوده فلذا دلیلی حتی برای رد و تایید کلیت نوشته نداشته اند . به هر حال نقل عبارت به معنای تایید آن نیست . ادامه در کامنت بعد ……….

    • آقای شادفر حالا متوجه حرفهای من شدید ؟ این بنده خدا هشتاد درصد کامنتهایش تنها متهم کردن حوزه و روحانیت و … است انگار نه انگار که
      ◄ هرتسفلد و بنونیست و و ماریا بروسیس و مری بویس ►
      اهورامزدا را خدایی قبل از آیین زرتشت بیان کرده اند !!!! .

      اگر این به دکتر رجبی ربط ندارد آنجا هم که از هخامنشیان میگوید نظرات وی را فاقد اعتبار میخوانید !!!! هخامنشیان که احتمالاً مسئله ای تاریخی هست ؟ نکند نیست و تنها مدیوماه پژوهشگر و زبان شناس است که میتواند درباره آن حرف بزند !!! دکتر رجبی با عمری مطالعه و پژوهشگری اتفاقاً میتواند درباره مسئله ای حرف بزند که کاملاً یک سرش به تاریخ بر میگردد ، کسی گاتها یا کتیبه ترجمه نکرده که این باستانگرا سخن از مسائل زبان شناسی میزند ، دکتر رجبی بر اساس مطالعات و پژوهشهای خویش سخنی تاریخی گفته است مربوط به اهورامزدا .

      این سخنش اما خیلی جالب بود :
      بــــنــــده می توانم از قرآن بر خلاف نظر شما اقامه دلیل کنـــیـــم ولی شما نمی توانید از قرآن برای اثبات حقانیت عقاید اسلامی خودتان اقامه دلیل کنید

      بله ، علامه مدیوماه که به قرآن و فقه اسلامی و … برود تا خواندن کتب به زبانهای فرانسوی و انگلیسی [ که مدام میگوید بروید به زبان اصلی بخوانید ] و برسد تا ترجمه گاتها [ که ترجمه از گاتهایش در همین سایت موجود است ] سررشته دارد و متبحر است را کسی یارای این نیست که بتواند جوابش را دهد و با همین قرآن بعنوان مثال بطلان آقای فاطمی را اثبات میکند … ما دیگر حرفی برای گفتن نداریم إلا :
      ما هرچه از این فرد دیدیم بولوف بود و بولوف بود و بولوف . در همین کامنتهایش فقط گفته من میتوانم و شما باطلید و من چه میکنم و من چه میگویم و قبلاً گفته ام و بعداً میگویم و … و خبری از ادله ای برای سخنانش نیست .

      اما درباره بریتانیکا :
      سخنان بریتانیکا را درباره خود اهورامزدا ببینید :

      Ahura Mazdā, (Avestan: “Wise Lord”)also spelled Ormizd or Ormazd, supreme god in ancient Iranian religion, especially Zoroastrianism, the religious system of the Iranian prophet Zarathustra (c. 6th century bce; Greek name Zoroaster).
      یله ، بریتانیکا اهورامزدا را superme god آنهم نه با احتمال و … بلکه کاملاً واضح و بدون ابهام خطاب کرده است ، سوپرمی گاد عبارتی مختص نظامهای چند خدایی ( پانتئون ) است که توحید در آنها راهی ندارد ، همچنین بریتانیکا اهورامزدا را خدایی نه فقط مختص آیین زرتشت بلکه برای ایران باستان خوانده و تنها میگوید « بویژه آیین زرتشت » چرا که بیشترین استفاده را از اهورامزدا آیین زرتشت برد .
      https://www.britannica.com/topic/Ahura-Mazda

  7. دوستان چقدر خوبه به نظرات هم احترام بزاریم و همدیگرو تخریب نکنیم.
    حرابن یزید ریاحی همون فردی بود که آب رو بر روی امام شهیدمون و اهل بیت پیامبر بست.
    روز عاشورا وقتی نزد امام اومد.
    سید الشهدا با آغوش باز به استقبالش رفت.
    به نظر من زمان حلال تمامی مشکلات ما هستش.
    اختلافات بین ما ریشش تو تخریب همدیگه هستش.
    آیین زرتشت و آیین محمد و راه امام حسین همش به یه مقصد میرسه.
    راه ها متفاوت هستش.
    به فرموده مولا و ولی هممون آقا امیر موالمومنین علی ع که فرمود:
    برنده ترین شمشیر محبت هستش .این فاصله ها رو کم کنیم و راه هامون رو به هم نزدیک کنیم.
    دم همتون گرم.

  8. ادمین راه راستی درود بر شما
    سپاس از داده‌های ارزشمندتان
    من برای رفرنس دهی مطالب شما نوشتم
    به نقل از سایت راه راستی بررسی و نقد نقد باورهای زرتشتیان و باستان‌ستایان و تاریخ امروز
    متأسفانه نام شما را مطمئن نبودم مرا در شیوه رفرنس دهی از سایتتان راهنمائی نمائید

    • مدیر سایت

      سلام
      شما لطف دارید. لزومی نداره به سایت رفرنس بدید و نوشتن اسم من هم لزومی نداره. در ضمن نام بنده مستعار نیست فقط کلمه موحد را اضافه کردم تا با دیگران اشتباه نشه.
      در ضمن این نوشته برای من نیست تا بخواهید از من نام ببرید
      موفق باشید

  9. ولله چی بگم
    که ناگفتنس بهتره

  10. بالاخره من متوجه نشدم
    اهورامزدا همون الله است با نه؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code