خانه / جمعیت شناسی / جمعیت زرتشتیان / آمارهایی از جمعیت زرتشتیان در شش قرن اخیر

آمارهایی از جمعیت زرتشتیان در شش قرن اخیر

به قلم مدیر سایت

بسیاری خواهان آگاهی از جمعیت زرتشتیان در طول تاریخ هستند. در ضمن مطالعاتم، هرجا به آماری از جمعیت زرتشتیان بر خورده ام، به مرور یادداشت کرده ام و در اینجا در اختیار همگان قرار می دهم.

امید است کسانی که آمارهایی از جمعیت زرتشتی ها سراغ دارند که در اینجا نیامده، به منظور تکمیل این بحث، در اختیار قرار دهند. سپاس.

آمارهای رند از جمعیت زرتشتیان مثل ۸۰۰۰ به صورت تقریبی است حتی اگر کلمه ی «حدود» ذکر نشود. لذا اگر در منبعی که از آن نقل کردیم، این کلمه بوده، آن را حذف کرده ام.

 

آمارهایی از جمعیت زرتشتیان به ترتیب تاریخ از سال ۸۸۹ ش تا عصر حاضر:[۱]

ـ سال ۹۱۶ ق / ۸۸۹ ش در یزد ۵۰۰ نفر، کرمان ۷۰۰ نفر، سیستان ۲۷۰۰ نفر، خراسان ۱۷۰۰ نفر.[۲]

ـ سال ۹۶۶ ق / ۹۳۷ ش در خراسان ۳۰۰۰ نفر.[۳]

ـ سال ۱۰۳۶ ق / ۱۰۰۵ ش در خراسان ۵۰۰ نفر و قزوین ۳۰۰ نفر.[۴]

ـ سال ۱۶۵۴ م / ۱۰۳۳ ش در کرمان بیش از ۱۰۰۰۰ نفر.[۵]

ـ اوایل قرن ۱۸ م در ایران یک میلیون نفر.[۶] با توجه به آمارهای دیگر، این عدد حتما مبالغه آمیز و اشتباه است.

ـ سال ۱۷۲۰ م / ۱۰۹۹ ش در کرمان ۱۲۰۰۰ نفر.[۷]

ـ سال ۱۷۸۰ م / ۱۱۵۹ ش در بمبئی هند ۳۰۰۰ نفر.[۸]

ـ سال ۱۸۱۰ م / ۱۱۸۹ ش در بمبئی هند ۱۰۰۰۰ نفر.[۹]

ـ عصر فتحعلی شاه در ایران ۵۰۰۰۰ نفر.[۱۰]

ـ عصر محمدشاه قاجار در ایران ۳۰۰۰۰ نفر.[۱۱]

ـ سال ۱۸۴۴ م / ۱۲۲۳ ش در بمبئی هند ۲۹۳۰۰ نفر.[۱۲]

ـ سال ۱۸۵۴ م / ۱۲۳۳ ش در ایران ۷۷۱۱ نفر به این ترتیب: یزد ۶۶۵۷، کرمان ۹۳۲، تهران ۱۰۰، شیراز ۲۱ نفر.[۱۳]

ـ حدود سال ۱۲۳۵ ش در ایران ۸۰۰۰ نفر به این ترتیب: یزد ۱۳۷۹، مریم‏آباد ۵۲۱، نعیم‏آباد ۸۲، در املاک حاج ابو القاسم رشتی ۱۷۲، کرمانشاه ۸۶۷، کوچه بیوک ۴۱۷، نصرآباد و حومه ۴۳۹، اردستان ۳۸۱، خیرآباد ۲۰۹، رحمت‏آباد ۲۳، در املاک حاجی سیدمیرزا ۱۴، ده نو ۱۹، زین‏آباد ۲۲۹، چرمه ۱۶۹، محمدآباد ۶۴، حسین‏آباد ۲۱۵، جعفرآباد ۲۲۹، تفت ۴۵۲، رفیع‏آباد ۲۳، در املاک کلانتر ۱۳۸، شرف‏آباد و احمدآباد (جمعاً) ۲۷۲، کرمان ۸۲۵ نفر.[۱۴]

ـ حدود ۱۲۳۵ ش در ایران ۸۰۰۰ نفر.[۱۵]

ـ حدود سال ۱۲۴۰ ش در ایران بین ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ نفر.[۱۶]

ـ سال ۱۸۶۴ م / ۱۲۴۳ ش در بمبئی هند بیش از ۵۰۰۰۰ نفر.[۱۷]

ـ سال ۱۲۸۵ ق / ۱۲۴۷ ش در ایران ۶۹۰۰ نفر به این ترتیب: یزد ۵۴۵۰، کرمان ۱۲۰۰، تهران ۲۰۰، شیراز و بوشهر ۴۰، کاشان ۱۰ نفر.[۱۸]

ـ ۱۸۷۹ م / ۱۲۵۷ ش در یزد ۱۲۴۰ نفر، ۲۲ روستای اطراف یزد ۵۲۴۰ نفر (جمعا ۶۴۸۰ نفر).[۱۹]

ـ سال ۱۲۵۷ ش در کرمان ۱۳۴۱ نفر.[۲۰]

ـ سال ۱۲۵۸ ش / ۱۸۷۹ م در ایران ۸۴۹۹ به این ترتیب: شهر یزد ۱۲۲۴ نفر، روستاهای اطراف یزد ۵۲۴۱، شهر کرمان ۱۴۹۵، روستاهای اطراف کرمان ۲۵۲، بهرام آباد رفسنجان ۵۸، تهران ۱۵۰، کاشان ۱۵، شیراز ۵۲، بوشهر ۱۲ نفر.[۲۱]

ـ ۱۸۸۱ م / ۱۲۶۰ ش در یزد و اطراف آن ۸۰۰۰ نفر.[۲۲]

ـ حدود سال ۱۲۶۴ ش در یزد و اطراف آن ۸۰۰۰ نفر.[۲۳]

ـ حدود سال ۱۲۶۶ ش در یزد و اطراف آن ۷۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ نفر.[۲۴]

ـ سال ۱۲۷۱ ش در ایران ۹۲۶۹ نفر به این ترتیب:

یزد و اطراف آن ۶۹۰۸ نفر به این صورت: شهر یزد ۱۱۵۵، نرسی آباد ۶۱۰، خرمشاه ۵۷۸، مریم آباد ۵۵۵، تفت ۴۵۵، کوچه بیوک ۳۹۹، قاسم آباد ۳۵۴، اهرستان ۳۲۳، شریف آباد ۳۲۳، مزرعه کلانتر ۲۹۸، کسنویه ۲۶۱، الله آباد ۱۹۶، زین آباد ۱۹۲، رحمت آباد ۱۹۰، مبارکه ۱۷۴، خیرآباد ۱۵۵، جعفرآباد ۱۴۶، چم ۱۲۷، حسینی ۱۱۷، حسین آباد ۸۷، مزرعه صدری ۸۳، آبشاهی ۵۰، محمدآباد ۴۶، نصرت آباد ۳۴ نفر.

کرمان و اطراف آن ۱۹۷۳ نفر به این صورت: شهر کرمان ۱۵۷۲، قنات غسان ۱۴۰، جوفار و اسماعیل آباد ۱۳۸، رفسنجان ۶۳، بم ۱۸، باغین ۱۳، لاهیجان ۱۳، راور ۱۰، سیرجان ۵، بیاض ۱ نفر.

تهران ۲۹۵، شیراز ۳۲، کاشان ۱۹، قم ۳، بوشهر ۲، بندرعباس ۶، مشهد ۳، در تردد بین ایران و بمبئی ۲۸ نفر.[۲۵]

ـ سال ۱۲۷۲ ش در ایران ۱۰۸۲۹ نفر.[۲۶]

ـ سال ۱۲۷۸ ش: در کرمان و توابع آن شامل بم، رفسنجان، اسماعیل‏آباد و… جمعاً ۲۰۸۱ نفر.[۲۷]

ـ سال ۱۹۲۱ م / ۱۳۰۰ ش در بمبئی هند ۵۲۲۴۳ نفر و ۳۰۰۰۰ نفر در سایر نقاط هندوستان.[۲۸]

ـ سال ۱۳۰۱ ش در تهران ۸۲۰ نفر.[۲۹]

ـ سال ۱۳۰۶ ش در ایران ۱۰۰۵۲ نفر.[۳۰]

ـ سال ۱۹۳۸ م / ۱۳۱۷ ش در ایران ۱۶۸۰۰ نفر به این صورت تقریبی: یزد ۱۰۰۰۰، کرمان ۳۱۰۰، تهران ۱۷۵۰، در سایر شهرهای بزرگ ایران (مشهد، اصفهان، همدان، شیراز) جمعاً ۲۰۰۰ نفر. [۳۱]

ـ سال ۱۹۴۱ م / ۱۳۲۰ ش در هند ۱۲۰۰۰۰ نفر[۳۲]، در تهران ۱۸۰۰ نفر.[۳۳]

ـ سال ۱۳۲۹ ش در ایران ۱۲۸۰۰ نفر به این ترتیب: یزد ۵۵۰۰، کرمان ۳۵۰۰، تهران ۳۵۰۰ و در دیگر نقاط ایران ۳۰۰ نفر.[۳۴]

ـ سال ۱۳۳۵ ش در ایران ۱۵۷۲۳ نفر به این ترتیب: استان مرکزی ۴۹۹۲، استان خوزستان و لرستان ۸۰۰، استان گیلان ۳۱، استان فارس و بنادر ۱۷۱، استان مازندران و گرگان ۶۴، استان کرمان ۲۰۱۴، استان آذربایجان شرقی ۲۱، استان خراسان ۴، استان آذربایجان غربی ۲۳۷، استان اصفهان و یزد ۷۲۹۱، استان کرمانشاه ۳۰، استان کردستان ۹، استان سیستان و بلوچستان ۵۹ نفر.[۳۵]

ـ سال ۱۳۳۶ ش در تهران ۴۹۹۲ نفر.[۳۶]

ـ سال ۱۹۶۱ م / ۱۳۴۰ ش در بمبئی هند ۷۰۰۰۰ نفر.[۳۷]

ـ سال ۱۳۴۲ ش در ایران ۱۷۲۹۷ نفر به این ترتیب: تهران ۸۹۲۳، یزد (محله) ۷۸۲، مریم آباد ۳۱۴، نرسی آباد ۳۳۰، کوچه بیوک ۳۱۶، خرمشاه ۳۷۴، اهرستان ۱۹۱، خیرآباد ۱۲۵، قاسم آباد ۲۸۵، رحمت آباد ۱۲۴، محمودآباد ۷، مهدی آباد ۱۰۰، نصرت آباد ۱۹۰، کسنویه ۵۴، چهارمحله ی تفت ۲۷۹، مبارکه ۱۴۱، خلیل آباد ۳۵، حسینی ۱۹، چم ۱۱۱، زین آباد ۵۰، اله آباد ۲۲۱، علی آباد ۱۲۷، جعفرآباد ۴۹، حسین آباد ۲۰، عصرآباد ۵۴، شریف آباد ۸۰۱، مزرعه کلانتر ۲۵۸، حسن آباد ۲۶۸، کرمان ۲۳۸۶، اصفهان ۶۴، اهواز ۱۲۴، شیراز ۱۱۸، زاهدان ۵۷ نفر.[۳۸]

ـ سال ۱۳۴۵ ش در ایران ۱۹۸۱۶ نفر به این ترتیب: استان مرکزی ۱۰۰۲۹، استان گیلان ۲۴۵، استان مازندران و گرگان ۳۰۹، استان آذربایجان شرقی ۳۰۳، استان آذربایجان غربی ۱۳۸، استان کرمانشاه ۱۳۲، استان کردستان ۹۰، استان خوزستان و لرستان ۶۲۳، استان فارس و بنادر ۴۱۲، استان کرمان ۱۷۲۸، استان خراسان ۲۵۰، استان اصفهان ۳۵۳، شهرستان یزد ۴۹۳۳، استان سیستان و بلوچستان ۱۲۲، فرمانداری های کل ۱۴۹ نفر.[۳۹]

ـ سال ۱۳۴۶ ش در تهران ۹۳۵۳ نفر.[۴۰]

ـ حدود سال ۱۳۵۰ ش در هند ۹۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ نفر.[۴۱] در انگلستان ۱۵۰۰ نفر.[۴۲]

ـ دهه ی ۱۹۷۰ م در ایران ۳۰۰۰۰ نفر.[۴۳]

ـ سال ۱۹۷۶م / ۱۳۵۵ ش در دنیا ۱۲۹۰۰۰ نفر به این صورت: هند ۸۲۰۰۰، پاکستان ۵۰۰۰، سریلانکا ۵۰۰، ایران ۲۵۰۰۰، استرالیا ۲۰۰، بریتانیا و کانادا و امریکا ۳۰۰۰، استرالیا ۲۰۰ نفر.[۴۴]

ـ سال ۱۹۷۶م / ۱۳۵۵ ش در خارج از ایران ۸۷۵۰۰ نفر.[۴۵]

ـ سال ۱۳۷۵ ش در ایران ۲۷۹۲۰ نفر.[۴۶]

ـ سال ۱۳۸۵ ش در ایران ۱۹۸۲۳ نفر.[۴۷]

ـ سال ۱۳۹۰ ش در ایران ۲۵۲۷۱ نفر.[۴۸] در مریم آباد یزد ۲۴۴ نفر.[۴۹]

ـ سال ۱۳۹۱ ش در کل هند ۶۱۰۰۰ نفر و در بمبئی ۴۰۰۰۰ نفر.[۵۰]

ـ عصر حاضر: در دنیا ۱۱۵۰۰۰ نفر، در هند ۶۵۰۰۰ نفر،[۵۱] در انگلستان ۴۰۰۰ پارسی، امریکای شمالی ۱۵۰۰۰ پارسی و ایرانی که حدود نیمی از آنها در کانادا.[۵۲]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[۱]. در مواردی که دو تاریخ دیده می شود، تاریخ اول در منبع بوده و برابر شمسی آن را پیدا کرده ام. هر سال میلادی و قمری با دو سال شمسی برابری می کند.

[۲]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۹۸.

[۳]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۹۸.

[۴]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۹۸ ـ ۹۹.

[۵]. سفرنامه تاوِرنیه، ص ۹۴.

[۶]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۱۷۷ و ۲۰۲.

[۷]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۱۷۹.

[۸]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۶۹.

[۹]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۶۹.

[۱۰]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۱۷۷.

[۱۱]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۱۷۷. در همین کتاب، صفحه ی ۲۰۲ تعداد زرتشتیان در زمان سلطنت محمدشاه قاجار ۳۲۰۰۰ نفر نوشته شده است.

[۱۲]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۶۹.

[۱۳]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۲۰۲.

[۱۴]. سه سال در آسیا، ص ۲۶۴. جمع ارقام بالا ۷۱۳۹ نفر می‏شود نه ۸۰۰۰.

[۱۵]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۷.

[۱۶]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۳ و ۱۰۷.

[۱۷]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۶۹.

[۱۸]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۱۷۷.

[۱۹]. ایران و قضیه ایران، ج ۲، ص ۲۹۴، پاورقی.

[۲۰]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۸.

[۲۱]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۸. این آمار در کتاب تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۲۰۳ نیز آمده اما ظاهرا برخی ارقام اشتباه نوشته شده است.

[۲۲]. ایران کلده و شوش، ص ۴۲۸.

[۲۳]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۸.

[۲۴]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۹.

[۲۵]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۰۹ ـ ۱۱۲. ر. ک: تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۴.

[۲۶]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۱۲.

[۲۷]. تاریخ زرتشتیان کرمان در این چند سده، ص ۱۴۲.

[۲۸]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۶۹.

[۲۹]. روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج‏۲، ص ۷۴۵.

[۳۰]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۱۸؛ مقاله ی زرتشتیان ایران، کورش نیکنام، چاپ شده در مجله ی مطالعات ملی، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۸۱ ش، ص ۱۶۲.

[۳۱]. تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ج‏۱، ص ۳۵۲، پاورقی.

[۳۲]. برگرفته از سایت خانه‏ی فرهنگ ایران در بمبئی http://mumbai.icro.ir.

[۳۳]. مقاله ی فرهنگ مهر، انیس سجادی و خدایار معاونت، چاپ شده در مجله‏ی فروهر، شماره ۴۷۹، سال ۱۳۹۶ ش، ص ۱۹.

[۳۴]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۱۸؛ مقاله ی زرتشتیان ایران، کورش نیکنام، چاپ شده در مجله ی مطالعات ملی، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۸۱ ش، ص ۱۶۲.

[۳۵]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۱۸ ـ ۱۱۹؛ مقاله ی زرتشتیان ایران، کورش نیکنام، چاپ شده در مجله ی مطالعات ملی، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۸۱ ش، ص ۱۶۲ ـ ۱۶۳.

[۳۶]. مقاله ی فرهنگ مهر، انیس سجادی و خدایار معاونت، چاپ شده در مجله‏ی فروهر، شماره ۴۷۹، سال ۱۳۹۶ ش، ص ۱۹.

[۳۷]. برگرفته از سایت خانه‏ی فرهنگ ایران در بمبئی http://mumbai.icro.ir.

[۳۸]. تاریخ زرتشتیان پس از ساسانیان، ص ۴۷۱ ـ ۴۷۲.

[۳۹]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۱۹؛ مقاله ی زرتشتیان ایران، کورش نیکنام، چاپ شده در مجله ی مطالعات ملی، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۸۱ ش، ص ۱۶۳.

[۴۰]. مقاله ی فرهنگ مهر، انیس سجادی و خدایار معاونت، چاپ شده در مجله‏ی فروهر، شماره ۴۷۹، سال ۱۳۹۶ ش، ص ۲۷، پی نوشت.

[۴۱]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۶۹.

[۴۲]. مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص ۱۳۸.

[۴۳]. ادیان آسیا، ص ۴۹.

[۴۴]. زردشتیان باورها و آداب دینی آن‏ها، ص ۲۶۴.

[۴۵]. ادیان آسیا، ص ۴۹.

[۴۶]. سرشماری عمومی نفوس و مسکن در ایران.

[۴۷]. سرشماری عمومی نفوس و مسکن در ایران.

[۴۸]. سرشماری عمومی نفوس و مسکن در ایران.

[۴۹]. گذری در تاریخچه و فرهنگ زرتشتیان مریم آباد یزد، ص ۱۱۶.

[۵۰]. برگرفته از سایت خانه‏ی فرهنگ ایران در بمبئی http://mumbai.icro.ir.

[۵۱]. سیری در ادیان جهان، ص ۲۶۶.

[۵۲]. سیری در ادیان جهان، ص ۲۸۱.

بهمن ۱۳۹۷

همچنین ببینید

موبدان ـ زرتشتیان

آمار زرتشتیان ایران در سال ۱۳۱۷ش

تعداد زردشتیان در ایران (سال ۱۹۳۸ میلادى ۱۳۱۷ شمسى) به قرار ذیل است: یزد تقریبا …

یک نظر

  1. سلام. پُست جدید سایت ادیان نت در نقد زرتشتی‌گری: «دین زرتشتی، مصرف حشیش و کردار نیک (گفتاری از دکتر تورج دریایی)» به آدرس: https://www.adyannet.com/fa/news/29860

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code