خانه / حیوانات / قربانی / رسم قربانی هنوز میان زرتشتیان برقرار است

رسم قربانی هنوز میان زرتشتیان برقرار است

به قلم هاشم رضی
فرستنده: حامد شادفر
گاهی شاهد سرزنش مسلمانان به جهت قربانی کردن در عید قربان هستیم، اما هاشم رضی ـ  تاریخدان و محقق برتر زرتشتی شناسی ـ در کتاب دین و فرهنگ ایرانی پیش از عصر زرتشت در مورد قربانی کردن می‌نویسد:
«در گاثاها بر ضد قربانی های خونین سخن رفته و نکوهش شده است… اما با تمام احوال، رسم قربانی هنوز میان زرتشتیان معمول است و در جشن مهرگان چون مسلمانان در عید قربان ، قربانی می کنند». (دین و فرهنگ ایرانی پیش از عصر زرتشت، هاشم رضی، ص ۲۷۳)

دین و فرهنگ ایرانی ص 273

دین و فرهنگ ایرانی ص ۲۷۳

شناسنامه دین و فرهنگ ایرانی پیش از عصر زرتشت

تیر ۱۳۹۷

همچنین ببینید

زرتشتیان در این زمان نیز قربانی می کنند

برخی به قربانی میان مسلمانان ایراد می گیرند. گویا خبر ندارند که زرتشتی ها امروزه …

۶ نظر

  1. مخالفت زرتشت با قربانی گاو که رسم شایع قدیم بود در شکل قدیمی اش
    جهت اصلاحات کشاورزی انجام گرفت. گاو در جامعه جدید کشاورزان اهمیت
    وافر داشت . غذای مردم را تامین میکرد و مدفوعش کود حیوانات بود.

    زرتشت و پیروان او بشدت با مسئله قربانی و اعمال آن مخالف بودند.

    در انقلاب کشاورزی زرتشت توجه بسیاری به حیوانات بویژه دامان و جانوران اهلی مبذول میشد
    و به همین جهت هست که در جاهایی بسیار در اوستا حیوانات از احتراماتی فراوان برخوردارند .
    هاشم رضی : ادیان بزرگ جهان صفحه ۶۴ و ۶۲

  2. با سلام ؛ آنجا که استاد هاشم رضی گفتند :
    « در گاثاها بر ضد قربانی های خونین سخن رفته و نکوهش شده است… »
    سخن فوق ، دقیق و قطعی نیست :
    درباره مصرف هوم ( به تنهایی ) و قربانی خونین به صورت بد و افراطی ، شاید بتوان گفت اجماع دانشمندان بر این بوده که در گاتها این دو نهی شده است اما با مطالعه دقیقتر ابهاماتی هم در این باره وجود دارد :

    بقلم دکتر ژان کلنز :

    آیا مخالف برگزاری مراسم آیینی است؟ موضوع گاهان بنا بر تفسیر هومباخ – که بهترین تفسیر موجود است – سخت آیینی است. آیا می توان در آن منع بعضی اعمال آیینی، مثل قربانی خونین و مصرف هوم، را سراغ کرد؟ از سالها پیش دانشمندان در این قول تردیدی معقول کرده اند، چونکه تنها یک دو اشاره به این موضوع در گاهان هست که معنای آنها دانسته نیست.
    ( منبع : کتاب مقالاتی درباره زردشت و دین زردشتی ؛ نویسنده : ژان کلنز ؛ ترجمه از فرانسه به انگلیسی : پردز اُکتر شروو ؛ ترجمه از انگلیسی : احمد رضا قائم مقامی ؛ صفحه ۳۹ )

    دکتر ژان کلنز درباره تردیدهایی که دانشمندان درباره نفی کردن گاتها از قربانی خونین و نوشیدن هوم کرده اند [ و به طبع میتوان گفت که به احتمال زیاد در گاتها اثری از نهی قربانی خونین و مصرف هوم نیست ] به صفحات ۱۷ الی ۲۹ این کتاب از پروفسور هلموت هومباخ ارجاع میدهد :

    Humbach, H., “Zarathustra und die Rinderschlachtung,” in Wort und Wirklichkeit. Studien zur Afrikanistik und Orientalistik Eugen Ludwig Rapp zum 70. Geburtstag II: Linguistik und Kulturwissen – schaft, Meisenheim am Glan, 1977 .

  3. تحریف یک متعصب را نگاه کنید :
    دکتر ژان کلنز درباره تردیدهایی که دانشمندان درباره نفی کردن گاتها از قربانی خونین و نوشیدن هوم کرده اند

    و به طبع میتوان گفت که به احتمال زیاد در گاتها اثری از نهی قربانی خونین و مصرف هوم نیست

    به کلمات به طبع ، به احتمال زیاد ، اثری نیست دقت کنید

    همگی تحریف و دروغ پردازی ذهن متعصب اینها است . تردید معقول در چیزی یعنی قطعیت و اثبات عکس همان چیز ……
    مثلا : تردید فقها در صحت بعضی روایات کافی یعنی اصول کافی از نظر فقها به قطعیت کتابی خرافی و دروغین و جعلی است و در اصول کافی اثری از روایات صحیح و واقعی وجود ندارد .

    • متن اصلی را آورده ام ، تحریف به وقتی میگویند که مثلاً متن را قسمتی اش را حذف و یا جابجا کنند و عوض کنند و … که این چنین کاری را انجام ندادم و عین متن را آوردم ، گفته داخل کروشه در متن هم که هرکسی میداند ربطی به نویسنده کتاب ندارد و از من است ؛ اینها قواعد نگارشی است که هرکسی میداند ، پیشنهاد من مروری دوباره بر علائم نگارشی است که باید آنها را دوباره مطالعه کنید ، همچنین باید سری به فرهنگ لغت زده و معنی کلماتی چون « دانسته + نیست + معنا – ی + آن + ها » مشاهده کنید . چنانچه دکتر ژان کلنز میگوید :

      چونکه تنها یک دو اشاره به این موضوع در گاهان هست که معنای آنها دانسته نیست.

      برای تأکید دوباره : که معنای آنها دانسته نیست.

      شما زرتشتیان چطور مطالعه میکنید ؟ نکند جمله فوق را اینطور میخوانید :

      که معنای آنها کاملاً روشن و واضح و دانسته است .

      با تشکر از این مقدار دقت .

      در ضمن ، بنده خدا ، کتاب کافی کتاب روایی است و گاتها نیست که بخواهید به یک نفر منتسبش کنید ، گاتها روایی است ؟ نه جدا روایی است و سلسله راوی دارد و … ؟ اینها چه ربطی به هم داشتند . اگر بخواهید گاتها را با کافی قیاس کنید که کل گاتها باطل و مردود است چون انتسابش به زرتشت باطل است اگر بخواهید شبیه به روایت در نظرش بگیرید ، اصلا سلسله راوی و نسخه قدیمی ولو مربوط به زمان ساسانیان هم ندارد . بنابراین بهتر است به جای قیاس مع الفارغ ، پاسخ سند را با سند بدهید ، با تشکر .

  4. من نظر چند محقق را بدون اضافه کردن کلمه و تحریف که روش همیشگی این جناب آفر است می آورم :
    هانس رایشلت در رهیافت به گاهان زرتشت ترجمه دوستخواه ص ۳۴۸ :
    از چندین بخش از گاهان (یسنا ۳۲: ۱۰ ،۱۲،۱۴و یسنا ۴۸:۱۰) به گونه انکار ناپذیری چنین دریافت می شود که زرتشت بر صد پرستش هئومه پیکار می کرده و می کوشیده است آن آیین را منسوخ گرداند …..
    در ص ۳۴۹ : بدین سان نوشیدنی سالم تر و نیروبخش تری جایگزین آشامیدنی مستی آور سومه شد ، این نوشیدنی تازه از گیاهی جز گیاه اصلی سومه به دست می آمد اما نام آن به شکل بنیادین ایرانی هئومه باقی ماند

    پورداود در ص ۱۰۶ گاتها : در این بند از کشتار گاو و گوسفند که دیویسنان در جشنهای دینی خود به جای اورند یاد شده . نزد پیغمبر ایران کشتار قربانی مایه خشنودی ۷دا نیست
    پورداود ص ۱۶۶ یادداشتهای گاتها : واژه ای گه به مرگ زدای در آوردیم .در متن دورئوش.. یعنی مرگ و نیستی ، صفت دورئوش در جاهای دیگر اوستا چندین بار از برای هوم آورده شده …..
    ص ۱۶۷. در سراسر اوستا بجز گاتها از مراسم هوم سخن رفته ….
    ص ۱۶۸ می توان گفت پیغمبر ایران در بند ۱۴ از هات ۳۲ از این صفت هوم را اراده کرده و ن وهیده است از اینکه آریاییهای دیویسنا در مراسم سوم بفرمان پیشوایان بیهوده خون چارپایان ریزند
    در کتاب گاتها ص ۱۷۸ پورداود : در بحد چهاردهم از هات ۳۲ دیدیم که پیغمبر ایران کشتار گاو و گوسفند که …. سخت نکوهیده است . … صفت دورئوش اشاره است به فشرده هوم … هوم پیش از پیامبری زرتشت آشامی بوده مستی انگیز که دیویسنان از آن نوشیده درمستی خون چارپایان از برای پروردگاران خویش می ریختند .

    اما برسیم به تردید هومباخ تردید هومباخ مربوط به ریختن خون چارپایان نیست این بند در گاتها کاملا مشخص است و نمی توان نفی اش کرد . تردید او در هوم است . و این تردید درست است ممکن است نوشیدنی که زرتشت منع کرده هوم نبوده بلکه زرتشت از صفت مستی آوری منع کرده به همین دلیل است که بعد از زرتشت هوم باقی می ماند ولی دیگر مستی آور و نئشه کننده نیست . در حقیقت زرتشت با مراسم مشکل ندارد مشکل مستی آوری هوم و کشتن چارپا است نه مراسم هوم . همانگونه که پیامبر اسلام حج را از بین نبرد بلکه رفتار شرک الود مراسم حج را از بین برد . اگر در قران جایی به مراسم مشرکان اشکال گرفته شده به معنی اشکال در کلیت مراسم نبوده و بخش بزرگ اداب اعراب را پیامبر تایید کرد . چون پیامبران مصلح هستند نه ویرانگر اداب و سنن .

    • ۱ : دکتر ژان کلنز چه گفت ؟ :
      چونکه تنها یک دو اشاره به این موضوع در گاهان هست که معنای آنها دانسته نیست.
      خب ، شما چکار کردید ؟ تنها سخن یک پژوهشگر دیگر را آوردید ، همین !!!! دکتر ژان کلنز اینرا گفته است ، آن پژوهشگر حرفی دیگر .
      ۲ : دکتر ژان کلنز درباره هلموت هومباخ و کتابش چه گفت ؟ :
      آیا می توان در آن منع بعضی اعمال آیینی، مثل قربانی خونین و مصرف هوم، را سراغ کرد؟ از سالها پیش دانشمندان در این قول تردیدی معقول کرده اند،
      در کدام قول تردید کرده اند ؟ :
      قربانی خونین و مصرف هوم
      برای تأکید دوباره :
      قربانی خونین و مصرف هوم .

      درباره دکتر پورداود :

      https://www.adyannet.com/fa/news/1496
      https://www.adyannet.com/fa/news/1470
      https://www.adyannet.com/fa/news/1464

      نام دکتر پورداود در لینکهای فوق می درخشد .

      درباره سخن دکتر درباره هوم :

      گئوش اوروان از جمله اسنادی است که اثبات میکند قربانی کردن ابدا در آیین زرتشت کاملا نهی نشده است ؛ دکتر ژان کلنز بررسی تخصصی را در گاتها انجام میدهد و اثبات میکند که بند گاتها تیرک مختص به قربانی را بله نهی میکند اما اصل قربانی کردن را خیر [ ر.ک : مقالاتی درباره زردشت و دین زردشتی ؛ صفحه ۴۰ به بعد ( اگر صفحه اش اشتباه نکنم ) ] گوشورون از جمله موارد محکمی است که قربانی کردن را در آیین زرتشت کاملا تأیید میکند . در ضمن ، به قول دکتر پورداود که میگویند پیغمبر ایران … ؛ این پیغمبر ایران هیچ گاه اصل قربانی کردن را نفی نکرده است .

      درباره مصرف هوم به تنهایی :
      مصرف این گیاه به تنهایی سمی است و فشرده هوم به تنهایی سم دارد ، بله اتفاقا من هم در کتابم به این مسئله کاملا پرداخته ام که نهایتا در گاتها میتوان نهی از مصرف هوم به تنهایی را دید [ با استناد به بررسی کاملی که دکتر ژان کلنز انجام میدهند ] که آنهم بخاطر سمی بودنش است .
      مستی کننده ؟ سم داشته است .

      درباره حج :
      بنده خدا ، شما در چه دورانی هستید ؟ یک نگاه ساده هم به قرآن و تاریخ می انداختید [ بدون عینکی که معمولا مانع دیدتان است ] می دیدید که حج از رسومات ابداعی اعراب جاهلی نبوده است ، از شرایع حضرت ابراهیم (علیه السلام) بوده است ، چناب مدیوماه فقید ، کرمانی جدید ، که اخیراً نظرتان را راجع به اسلام قشنگ میگویید [ پیشتر کمی پنهان میکردید ] … لطفا قبل از سخن گفتن کمی فکر کنید . تنها کمی … .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code